Αρχική Χάρτης Πλοήγησης Αναζήτηση
 

 
Είμαι πολύ ευτυχής που βρίσκομαι σήμερα εδώ ανάμεσα σας προκειμένου να σας μιλήσω για το Ευρωπαϊκό Σύνταγμα, ένα ζήτημα το οποίο αφορά όλους εμάς τους Ευρωπαίους πολίτες. Όπως ήδη γνωρίζετε, η παρουσία μου σήμερα εδώ εντάσσεται σε μια πρωτοβουλία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η οποία ονομάζεται "Άνοιξη στην Ευρώπη" (Spring Day in Europe). Η πρωτοβουλία αυτή οφείλεται στη συνειδητοποίηση από όλους εμάς τους πολιτικούς που εργαζόμαστε είτε στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή είτε στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, ότι οι Ευρωπαίοι μαθητές, όπως και οι περισσότεροι, πολίτες της ΕΕ, δεν γνωρίζουν δυστυχώς αρκετά για την Ευρωπαϊκή Ένωση και ειδικότερα για το Σύνταγμα, το οποίο σε λίγο καιρό θα τεθεί σε ισχύ. Ασφαλώς για το γεγονός αυτό δεν ευθύνεστε σε καμία περίπτωση ούτε εσείς οι μαθητές ούτε βέβαια και οι καθηγητές σας. Φαίνεται ότι εμείς οι πολιτικοί δεν καταφέρνουμε πάντα να περάσουμε με επιτυχία στον κόσμο όλα αυτά για τα οποία έχουμε αγωνιστεί επί πολλά χρόνια. Η παρουσία μου εδώ, καθώς και του αγαπητού συναδέλφου κ. Βαρβιτσιώτη, έρχεται ακριβώς να διορθώσει αυτό το πρόβλημα. Παράλληλα με εμάς, άλλοι συνάδελφοι μας Ευρωβουλευτές, ενημερώνουν και αυτοί τους Ευρωπαίους μαθητές για το νέο Ευρωπαϊκό Σύνταγμα σε σχολεία σε όλα τα μέρη της Ελλάδας και της Ευρώπης, Μετά από αυτά τα προκαταρκτικά, περνάω ευθύς αμέσως στο θέμα της σημερινής μας συζήτησης. Τι είναι λοιπόν το Ευρωπαϊκό Σύνταγμα; Είναι ένα κείμενο 200 περίπου σελίδων (μαζί με τα παραρτήματα φτάνει τις 500 σελίδες) το οποίο είναι χωρισμένο σε τέσσερα μέρη. Ο σκοπός αυτού του κειμένου είναι να θέσει τους βασικούς κανόνες πάνω στους οποίους οικοδομείται η Ευρωπαϊκή Ένωση. Έτσι, στο πρώτο μέρος ορίζονται οι αξίες, οι στόχοι, οι αρμοδιότητες, καθώς και ο τρόπος που λαμβάνονται οι αποφάσεις από τα θεσμικά όργανα της ΕΕ. Οι αξίες αυτές πάνω στις οποίες βασίζεται η Ένωση είναι μεταξύ άλλων ο σεβασμός της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, η ελευθερία, η δημοκρατία, η ισότητα και το κράτος δικαίου. Όλες οι χώρες δηλαδή οι οποίες υπογράψαμε το κείμενο αυτό δηλώνουμε το σεβασμό μας προς τις βασικές αυτές αξίες. Η διακήρυξη των αξιών αυτών μέσα στο Σύνταγμα δεσμεύει όμως και τις χώρες οι οποίες επιθυμούν να ενταχθούν στην ΕΕ να τις σέβονται επίσης (Τουρκία). Στο πρώτο μέρος του Συντάγματος ορίζεται επίσης ποιες είναι οι αρμοδιότητες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αυτό είναι κάτι πολύ σημαντικό διότι πρέπει όλοι εμείς που λαμβάνουμε τις αποφάσεις και νομοθετούμε στην Ευρωπαϊκή Ένωση, να γνωρίζουμε αν και κατά πόσο έχουμε το δικαίωμα ως Ευρωπαϊκή Ένωση να λάβουμε μια απόφαση σε κάποιον τομέα ή αν ο τομέας αυτός ανήκει στην αρμοδιότητα των κυβερνήσεων των κρατών μελών. Όπως πρέπει να γνωρίζετε οι Ευρωπαϊκές χώρες οι οποίες ανήκουν στην ΕΕ, δεν έχουν εκχωρήσει στην Ένωση το δικαίωμα να αποφασίζει για τα πάντα. Υπάρχουν τομείς στους οποίους η ΕΕ αποφασίζει από μόνη της (τομείς αποκλειστικής αρμοδιότητας), τομείς που αποφασίζει από κοινού με τα κράτη μέλη (τομείς συντρέχουσας αρμοδιότητας) και τομείς που ανήκουν στην αρμοδιότητα των κρατών μελών, αλλά η ΕΕ έχει το δικαίωμα να αναλαμβάνει κάποιες δράσεις υποστήριξης, συντονισμού ή συμπλήρωσης. Έτσι για παράδειγμα, η ΕΕ αποφασίζει από μόνη της για τη νομισματική της πολιτική, στις χώρες βέβαια που έχουν ως νόμισμα τους το ευρώ. Αντίθετα η ΕΕ δεν μπορεί να επιβάλει σε ένα κράτος, στην Έλλαδα για παράδειγμα, τι μαθήματα και τι βιβλία θα διδάσκονται στα σχολεία. Αυτό το αποφασίζει από μόνη της η Ελλάδα. Όλα αυτά λοιπόν τα σημαντικά θέματα ρυθμίζονται στο πρώτο μέρος του Ευρωπαϊκού Συντάγματος. Στο πρώτο μέρος ορίζεται επίσης ποια είναι τα θεσμικά όργανα της ΕΕ τα οποία λαμβάνουν τις αποφάσεις: -Το Ευρωπαϊκό κοινοβούλιο, του οποίου έχω την τιμή να είμαι μέλος, το οποίο έχει σήμερα 731 Ευρωβουλευτές από 25 χώρες, οι οποίοι έχουν εκλεγεί δημοκρατικά από τους λαούς της ΕΕ, -Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο που απαρτίζεται από τους Αρχηγούς Κρατών και Κυβερνήσεων των κρατών μελών της ΕΕ, -Τον Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, ο οποίος εκλέγεται για δυόμισι έτη από τα άλλα μέλη του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου. Ο Πρόεδρος είναι ένα θεσμός που εισάγεται για πρώτη φορά από το Ευρωπαϊκό Σύνταγμα. Σήμερα, που δεν έχει μπει ακόμα σε ισχύ το Σύνταγμα, η Προεδρία εναλλάσσεται κάθε έξη μήνες σύμφωνα με μία προκαθορισμένη σειρά δίνοντας το δικαίωμα σε όλες τις χώρες να προεδρεύουν. Έτσι αυτό το εξάμηνο και μέχρι τον Ιούνιο η Προεδρία ανήκει στο Λουξεμβούργο, ενώ από τον Ιούλιο αναλαμβάνει η Μεγάλη Βρετανία. Η χώρα μας είχε την Προεδρία το πρώτο εξάμηνο του 2003 και σύμφωνα με κοινή ομολογία όλων των χωρών, η Προεδρία αυτή ήταν εξαιρετικά επιτυχής καθότι έφερε εις πέρας σημαντικότατα ζητήματα όπως η διεύρυνση της ΕΕ. Ένας άλλος θεσμός που εισάγεται για πρώτη φορά με το Σύνταγμα είναι ο Υπουργός Εξωτερικών της Ένωσης, ο οποίος θα διορίζεται από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, δηλαδή τους Αρχηγούς Κρατών και Κυβερνήσεων των χωρών και ο οποίος θα είναι υπεύθυνος για την εξωτερική πολιτική της Ένωσης. Ο Υπουργός Εξωτερικών θα προεδρεύει επίσης του Συμβουλίου Εξωτερικών Υποθέσεων, σε αντίθεση με σήμερα που την προεδρία κατέχει ο εκάστοτε Υπουργός Εξωτερικών του κράτους που βρίσκεται στην προεδρία. Ο Υπουργός Εξωτερικών της Ένωσης κατέχει παράλληλα μία εκ των θέσεων Αντιπροέδρων της Επιτροπής, κάτι που έχει σχολιαστεί αρνητικά από ορισμένους οι οποίοι θεωρούν ότι οι δύο παράλληλοι αυτοί ρόλοι έρχονται σε σύγκρουση , καθώς παραβιάζεται ο κανόνας της διάκρισης των εξουσιών (μεταξύ Συμβουλίου και Επιτροπής). Τέλος, το Σύνταγμα στο πρώτο του μέρος, αναφέρει και τα υπόλοιπα όργανα της ΕΕ τα οποία παραμένουν τα ίδια όπως είναι μέχρι σήμερα. Αυτά είναι το Συμβούλιο Υπουργών, το οποίο συναποφασίζει μαζί με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η οποία είναι κατά κάποιον τρόπο η κυβέρνηση της ΕΕ, το Δικαστήριο της ΕΕ, που εδρεύει στο Λουξεμβούργο, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα της Φρανκφούρτης, που ασχολείται με τη νομισματική πολιτική, δηλαδή το ευρώ, και το Ελεγκτικό Συνέδριο το οποίο ελέγχει τους λογαριασμούς της ΕΕ. ----- Στο δεύτερο μέρος του Συντάγματος, ενσωματώνεται ο Χάρτης Θεμελιωδών Δικαιωμάτων, ο οποίος διασφαλίζει το σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Ο Χάρτης αυτός είχε διακηρυχθεί επίσημα ήδη το Δεκέμβριο του 2000 στη Νίκαια της Γαλλίας, αλλά η ενσωμάτωση του στο ίδιο το Σύνταγμα του δίνει πρόσθετη νομική ισχύ. ---- Το τρίτο μέρος του Συντάγματος αφορά τις πολιτικές και τις δράσεις της ¨Ένωσης επαναλαμβάνοντας ένα σημαντικό μέρος των διατάξεων των υφισταμένων συνθηκών. ---- Τέλος, το τέταρτο και τελευταίο μέρος περιέχει τις τελικές ρήτρες, όπως για παράδειγμα τη διαδικασία αναθεώρησης του ίδιου του Συντάγματος. Δυστυχώς ο χρόνος μας δεν μου επιτρέπει να επεκταθώ περισσότερο σε όλες τις λεπτομέρειες του Ευρωπαϊκού Συντάγματος. Θα ήθελα ωστόσο να σταθώ σε δύο σημαντικά σημεία. -Πρώτον, θέλω να αναφερθώ εν συντομία στη διαδικασία μέσα από την οποία γεννήθηκε το Σύνταγμα, που αυτή τη στιγμή έχει υπογραφεί από τους Αρχηγούς των Κρατών και Κυβερνήσεων των κρατών μελών και περιμένει την επικύρωση του είτε από τα εθνικά κοινοβούλια είτε κατευθείαν από τους λαούς μέσω δημοψηφίσματος (δυστυχώς στην Ελλάδα παρά την πρότασή μας δεν προτιμήθηκε ο δεύτερος τρόπος). Όλα ξεκίνησαν στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Λάκεν (Βέλγιο) το Δεκέμβριο του 2001, όπου οι Αρχηγοί Κρατών και Κυβερνήσεων, εξέδωσαν τη "Δήλωση για το μέλλον της Ευρωπαϊκής Ένωσης", με την οποία αποφάσισαν τη σύγκληση μιας "Ευρωπαϊκής Συνέλευσης'', στην οποία ανέθεσαν την προετοιμασία ενός κειμένου για την τροποποίηση των υφισταμένων ευρωπαϊκών συνθηκών. Ο σκοπός ήταν δηλαδή η αναθεώρηση των ισχυουσών συνθηκών, κάτι για το οποίο μέχρι τότε ήταν αποκλειστικά υπεύθυνο ένα σώμα που ονομάζεται 'Διακυβερνητική Διάσκεψη, το οποίο απαρτίζεται από τους εκπροσώπους των κυβερνήσεων και συνεδριάζει πίσω από κλειστές πόρτες, χωρίς να συμμετέχουν σε αυτό οι άμεσα εκλεγμένοι εκπρόσωποι των λαών της Ευρώπης. Αντιθέτως, η Ευρωπαϊκή Συνέλευση η οποία κλήθηκε αυτή τη φορά να συντάξει ένα προσχέδιο Ευρωπαϊκού Συντάγματος, ήταν ένα σώμα πολύ πιο δημοκρατικό, καθώς σε αυτό εκπροσωπούνταν όχι μόνο οι κυβερνήσεις τόσο των κρατών μελών όσο και των 10 υπό ένταξη χωρών (οι οποίες δεν είχαν ακόμα γίνει πλήρη μέλη της Ένωσης) , αλλά και τα εθνικά κοινοβούλια των κρατών αυτών, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή (σύνολο 105 μέλη). Οι συνεδριάσεις της Ευρωπαϊκής Συνέλευσης ήταν δημόσιες και μπορούσε όποιος ήθελε να τις παρακολουθήσει. Η Συνέλευση άρχισε τις εργασίες της τον Φεβρουάριο του 2001, υπό την προεδρία του πρώην Προέδρου της Γαλλικής Δημοκρατίας Βαλερύ Ζισκάρ Ντ'Εσταίγκ. Ύστερα από 16 μήνες εντατικών εργασιών, η Ευρωπαϊκή Συνέλευση ενέκρινε τον Ιούλιο του 2003, ένα προσχέδιο συνθήκης για τη θέσπιση Συντάγματος της Ευρώπης. Το προσχέδιο αυτό παρουσιάστηκε στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της Θεσσαλονίκης τον Ιούνιο του 2003. Στη συνέχεια, το κείμενο υποβλήθηκε στη Διακυβερνητική Διάσκεψη για περαιτέρω επεξεργασία και διαπραγμάτευση και τελικά οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων κατέληξαν σε συμφωνία στις 18 Ιουνίου 2004. Το Ευρωπαϊκό Σύνταγμα υπεγράφη τελικά στη Ρώμη στις 29 Οκτωβρίου 2004. Όπως ανέφερα και πριν, αυτή τη στιγμή βρισκόμαστε στη διαδικασία επικύρωσης του από τους λαούς των κρατών μελών είτε με δημοψηφίσματα είτε μέσω των Κοινοβουλίων τους. Μετά την επικύρωσή του και από τα 25 κράτη μέλη, το Ευρωπαϊκό Σύνταγμα θα τεθεί σε ισχύ και θα αντικαταστήσει οριστικά τις υπάρχουσες Συνθήκες που αποτελούν αυτή τη στιγμή τη βάση της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Παρόλο που το Σύνταγμα αποτελεί καταρχάς μία αναθεώρηση των υπαρχουσών Συνθηκών που διέπουν την οργάνωση και τη λειτουργία της ΕΕ και υπό αυτήν την έννοια δεν διαφέρει από τις προηγούμενες Συνθήκες (Μάαστριχτ, Άμστερδαμ, κλπ) (γι'αυτό άλλωστε χρησιμοποιούμε και τον όρο Συνταγματική Συνθήκη), έχει ωστόσο μια πολύ ουσιαστική διαφορά: Το Ευρωπαϊκό Σύνταγμα ενσωματώνει σε ένα κείμενο τις υπάρχουσες ευρωπαϊκές συνθήκες. Έτσι, ο πολίτης της Ευρωπαϊκής Ένωσης μπορεί πλέον να ανατρέξει σε ένα ενιαίο και ευανάγνωστο κείμενο προκειμένου να γνωρίσει τους βασικούς κανόνες που διέπουν την ΕΕ καθώς και τα δικαιώματα του μέσα σε αυτή. -Πέραν όμως από αυτό, οφείλω να αναφερθώ εν συντομία και στις σημαντικότερες αλλαγές που επιφέρει το Ευρωπαϊκό Σύνταγμα σε σχέση με τις ισχύουσες Συνθήκες. Σας μίλησα, νομίζω, ήδη παραπάνω για δύο νέους θεσμούς, αυτόν του Πρόεδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και του Υπουργού Εξωτερικών της Ένωσης, οι οποίοι αποσκοπούν στη βελτίωση της προβολής και του ρόλου της Ένωσης ως παγκόσμιου παράγοντα. Πέραν από αυτές τις θεσμικές αλλαγές, θα σας αναφέρω επιγραμματικά και μερικές ακόμη για να δείτε και μόνοι σας ότι το νέο μας Ευρωπαϊκό Σύνταγμα δεν αποτελεί μόνο μία κωδικοποίηση των ήδη ισχυόντων, αλλά επιφέρει πολύ σημαντικές αλλαγές. · Η ενσωμάτωση του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ένωσης στο δεύτερο μέρος του Συντάγματος, ενισχύει τα δικαιώματα των πολιτών και εκδημοκρατίζει την Ένωση. Δεν είμαστε πλέον μια απλή οικονομική ένωση, αλλά μια ένωση που εδράζεται σε δημοκρατικές διαδικασίες. · Καταργείται η διαίρεση της ΕΕ σε τρεις πυλώνες (Ευρωπαϊκή Κοινότητα, Κοινή Εξωτερική Πολιτική και Πολιτική Ασφάλειας, Αστυνομική και Δικαστική συνεργασία σε ποινικές υποθέσεις), η οποία είχε καθιερωθεί με τη Συνθήκη του Μάαστριχτ και καθιστούσε πολύπλοκη τη δομή της Ένωσης. · Κατά συνέπεια λύνεται οριστικά το ζήτημα της νομικής προσωπικότητας της Ένωσης. Η ΕΕ αποκτά πλέον ρητώς νομική προσωπικότητα, ενώ σήμερα έχει ρητώς νομική προσωπικότητα μόνο η Ευρωπαϊκή Κοινότητα. · Αλλάζουν και βελτιώνονται τα νομοθετικά εργαλεία της Ένωσης. Οι κανονισμοί και οι οδηγίες αντικαθίστανται από Ευρωπαϊκούς Νόμους και Ευρωπαϊκούς Νόμους-Πλαίσια σύμφωνα με τα πρότυπα του εθνικού δικαίου. · Ενισχύεται ακόμα περισσότερο ο ρόλος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, καθώς διευρύνονται οι τομείς όπου το Κοινοβούλιο συναποφασίζει μαζί με το Συμβούλιο Υπουργών. · Επίσης τίθεται ένα ανώτατο όριο για τον αριθμό των μελών του Κοινοβουλίου (750 ενώ σήμερα είναι 732), ενώ καμία χώρα δεν θα μπορεί πλέον να έχει πάνω από 96 έδρες ή κάτω από 6. Συνεπώς, όταν τεθεί το Σύνταγμα σε ισχύ θα πρέπει να γίνει μια μικρή αναπροσαρμογή των εδρών του Κοινοβουλίου, δεδομένου ότι η Γερμανία έχει σήμερα 99 έδρες και δεδομένου ότι το 2007 προβλέπεται να μπουν στην ΕΕ η Ρουμάνια και η Βουλγαρία. Έτσι, για να μην ξεπεραστεί το όριο των 750 εδρών, θα πρέπει τελικά να γίνει μείωση των εδρών όλων των χωρών. · Ο ρόλος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου γίνεται ακόμα πιο διακριτός στον τρόπο ανάδειξης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και ιδιαίτερα του Προέδρου της. Έτσι, σύμφωνα με το Σύνταγμα, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο προτείνει έναν υποψήφιο για το αξίωμα του Προέδρου της Επιτροπής, λαμβάνοντας όμως πρώτα υπόψη το αποτέλεσμα των Ευρωεκλογών. Σύμφωνα δηλαδή με το Σύνταγμα, ο Πρόεδρος της Επιτροπής θα προέρχεται από τον ίδιο πολιτικό χώρο που κατέχει την πλειοψηφία στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Επιπλέον, θα πρέπει να εκλεγεί από την πλειοψηφία του όλου αριθμού των μελών του Κοινοβουλίου, ενώ σήμερα αρκεί η πλειοψηφία των ψηφισάντων ευρωβουλευτών. Με αυτόν τον τρόπο ο Πρόεδρος της Επιτροπής και κατά συνέπεια και τα υπόλοιπα μέλη της Επιτροπής, τα οποία διορίζονται πάντα με τη σύμφωνη γνώμη του, αποκτούν μεγαλύτερη πολιτική νομιμοποίηση. · Όσον αφορά τον αριθμό των Επιτροπών, ορίζεται ότι για την πρώτη Επιτροπή που θα διοριστεί μετά τη θέση σε ισχύ του Συντάγματος , δηλαδή το 2009, θα υπάρχει ένας Επίτροπος ανά κράτος-μέλος. Η επόμενη όμως Επιτροπή θα απαρτίζεται από αριθμό Επιτρόπων που θα αντιστοιχεί στα δύο τρίτα του αριθμού των κρατών μελών, εκτός αν το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο αποφασίσει ομόφωνα να αλλάξει τον αριθμό. Συνεπώς, κάποιες χώρες δεν θα έχουν πάντα Επίτροπο, ενώ εννοείται ότι αυτό θα γίνεται με κάποια εναλλαγή. · Όσον αφορά τον τρόπο λήψης αποφάσεων στο Συμβούλιο, θα απαιτείται ποσοστό τουλάχιστον 55% των μελών του Συμβουλίου, το οποίο θα πρέπει να περιλαμβάνει δεκαπέντε μέλη και να αντιπροσωπεύει κράτη μέλη που συγκεντρώνουν ποσοστό τουλάχιστον 65 % του πληθυσμού της Ένωσης. · Επίσης, σε κάποιους τομείς, όπως για παράδειγμα ο πολιτισμός, όπου απαιτείται σήμερα ομοφωνία προκειμένου να ληφθεί μία απόφαση στο Συμβούλιο Υπουργών, το Σύνταγμα ορίζει ότι οι αποφάσεις θα παίρνονται πλέον με ειδική πλειοψηφία. Αυτό σημαίνει ότι οι αποφάσεις θα λαμβάνονται πολύ πιο εύκολα. Περιορίζομαι στις βασικές μόνο αλλαγές τις οποίες επιφέρει το Ευρωπαϊκό Σύνταγμα, οι οποίες είναι όλες κατά τη γνώμη μου θετικές. Επειδή ο χρόνος προχωράει γρήγορα, θέλω απλώς να σας πω ότι, μετά από όλα αυτά που συζητήσαμε σήμερα εδώ, είμαι βέβαιος ότι έχετε καταλάβει ότι το Ευρωπαϊκό Σύνταγμα αποτελεί ένα πολύ σημαντικό βήμα, ίσως το σημαντικότερο μέχρι τώρα, για να προχωρήσουμε ακόμη περισσότερο στη σύσφιξη των σχέσεων μεταξύ των λαών της Ευρώπης και στην πρόοδο της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης. Η χώρα μας έχει ωφεληθεί πολλαπλά από την ένταξη της στην ΕΕ και την περαιτέρω ενοποίησή της. Αυτό είναι κάτι το οποίο γνωρίζουμε όλοι οι Έλληνες. Κατά συνέπεια, ακόμη και αν πολλές φορές δεν γνωρίζουμε τι ακριβώς περιέχει το Ευρωπαϊκό Σύνταγμα, το υποστηρίζουμε γιατί ξέρουμε ότι κάθε προσπάθεια των ευρωπαϊκών χωρών να έρθουν ακόμα πιο κοντά η μία με την άλλη, δεν μπορεί παρά να μας ωφελήσει τόσο ως Ελλάδα αλλά και ως Ευρώπη. Δυστυχώς, αυτό δεν έχει γίνει κατανοητό στον ίδιο βαθμό από όλους τους ευρωπαϊκούς λαούς. Μιλώντας με τον κόσμο στις διάφορες χώρες της Ευρώπης που επισκέπτομαι λόγω της δουλειάς μου, συνειδητοποιώ ότι υπάρχει μια καχυποψία σε ορισμένους ανθρώπους ως προς την αναγκαιότητα του Συντάγματος. Η παρουσία μου εδώ, καθώς και των λοιπών συναδέλφων μου σε σχολεία όλης της Ευρώπης, αποσκοπεί ακριβώς στο να εκλείψουν οι οποιεσδήποτε ανησυχίες μπορεί να υπάρχουν. Αν και είμαι σχεδόν βέβαιος ότι εσείς δεν συμμεριζόσαστε καμιά τέτοια καχυποψία, θέλω να ελπίζω ότι η παρουσία του κ. Βαρβιτσιώτη και εμού σήμερα εδώ- και τα λόγια που σας είπαμε-, σας έπεισαν ότι η έγκριση του Ευρωπαϊκού Συντάγματος αποτελεί το μόνο δρόμο για μία δυνατή, εύπορη και ειρηνική Ευρώπη. Τέλος, θέλω να σας παρακαλέσω να μεταφέρετε και στους γονείς σας, στα αδέλφια και σε όλα τα πρόσωπα που αγαπάτε τη συζήτηση που είχαμε σήμερα εδώ. Σας ευχαριστώ.